Dính thắng lưỡi ở trẻ: Thời điểm nào là thích hợp để cắt thắng lưỡi cho trẻ?

Dính thắng lưỡi ở trẻ em là một trong những dị tật bẩm sinh ít được biết đến, có thể làm hạn chế quá trình cử động bình thường của lưỡi và sự phát âm của trẻ.

1. Tật dính thắng lưỡi là gì?

Dính thắng lưỡi hay còn gọi là thắng lưỡi ngắn, tức là màng niêm mạc này ngắn hoặc dính vào sát đầu lưỡi làm cho lưỡi di động kém. Đây là một bất thường bẩm sinh. Bệnh thường đưa đến các hậu quả là trẻ nhỏ khó bú, chậm tăng cân, làm đau núm vú hoặc viêm núm vú của mẹ. Khi lớn hơn sẽ làm trẻ phát âm không rõ một số âm tiết.

2. Biểu hiện khi trẻ dính thắng lưỡi

Cha mẹ có thể nhận biết tật dính thắng lưỡi ở trẻ thông qua những biểu hiện như dây thắng lưỡi ngắn bất thường

Dính thắng lưỡi là một trong những nguyên nhân khiến cho trẻ gặp phải nhiều khó khăn khi bú nên trẻ sẽ chậm lên cân hoặc bú rất lâu. Tùy thuộc vào mức độ và lứa tuổi mắc phải dị tật mà biểu hiện sẽ khác nhau, cụ thể:

  • Dây thắng lưỡi ngắn và làm hạn chế cử động của lưỡi;
  • Đầu lưỡi của trẻ không thè ra bên ngoài môi được;
  • Đầu lưỡi không thể đụng nóc vòm họng;
  • Khi trẻ khóc thì đầu lưỡi có hình trái tim;
  • Khi trẻ thè lưỡi thì có hình nhọn hoặc hình vuông;
  • Dính thắng lưỡi làm cho các răng cửa hàm dưới bị nghiêng hoặc hở;
  • Trẻ gặp khó khăn khi bú và phát âm cũng khó khăn hơn.

3. Phân loại mức độ dính thắng lưỡi ở trẻ em

Để có thể phân loại mức độ dính thắng lưỡi ở trẻ em thì cần phải dựa theo chiều dài của thắng lưỡi được đo từ nơi bám ở sàn miệng đến vị trí bám vào lưỡi, có các mức độ sau:

  • Mức độ 1: Trẻ bị dính thắng lưỡi nhẹ từ 12-16mm;
  • Mức độ 2: Trẻ bị dính thắng lưỡi trung bình từ 8-11mm;
  • Mức độ 3: Trẻ bị dính thắng lưỡi nặng từ 3-7mm;
  • Mức độ 4: Trẻ bị dính thắng lưỡi hoàn toàn dưới 3 mm.

4. Thời điểm cắt thắng lưỡi phù hợp?

Nếu có chỉ định (độ 3, 4) thì thời điểm cắt tốt nhất là lúc 3 tháng tuổi

Thông thường sau sanh, bác sĩ nhi khoa sẽ tiến hành kiểm tra, nếu có dính thắng lưỡi hoặc nghi ngờ có dính thắng lưỡi, bé sẽ được chuyển đến khoa tai mũi họng để các bác sĩ tai mũi họng khám và đưa ra chẩn đoán sau cùng. Nếu có dính thắng lưỡi phần màng thì nên cắt ngay lập tức. Thủ thuật cắt thắng lưỡi rất đơn giản, chỉ cần dùng kéo cắt ngay phần màng, không cần thuốc tê, hầu như không chảy máu, rất ít đau, bé bú lại ngay sau khi cắt từ 10 đến 15 phút không làm tổn thương đến tâm lý trẻ về sau, làm gia đình an tâm không phải lo lắng theo dõi.

Không nên trì hoãn vì càng lớn mạch máu và thần kinh đến nuôi thắng lưỡi sẽ nhiều hơn do vậy sẽ đau hơn, chảy máu nhiều hơn. Đối với các trường hợp dính thắng lưỡi phía sau thì phải đợi trẻ lớn đến hai tuổi mới có thể tiến hành phẫu thuật tạo hình lưỡi dưới gây mê.

5. Khi nào thì không nên cắt thắng lưỡi?

Nếu trẻ bị dính thắng lưỡi độ 1-2 bố mẹ có thể theo dõi thêm, mỗi 3-4 tháng nên khám lại để đánh giá chức năng của lưỡi.

Thủ thuật cắt dính thắng lưỡi tuy đơn giản nhưng không nên thực hiện trong tình huống bé có rối loạn đông máu hoặc có nhiễm trùng răng miệng,

6. Chăm sóc trẻ sau phẫu thuật dính thắng lưỡi

Trẻ cần được tái khám sau 1 tuần và sau 1 tháng để đánh giá kết quả phẫu thuật và khả năng phục hồi chức năng của lưỡi

Sau khi tiến hành phẫu thuật cắt dính thắng lưỡi ở trẻ em thì ngay tại vị trí cắt sẽ thường xuất hiện vết màu trắng, tuy nhiên, cha mẹ không nên quá lo lắng vì hiện tượng này sẽ hết sau một vài tuần. Ngoài việc tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ thì cần theo dõi và chăm sóc cho trẻ thật cẩn thận, không nên cho trẻ cắn hoặc ngậm các vật cứng để tránh tình trạng chảy máu, không cho trẻ sờ vào vị trí cắt để tránh nhiễm trùng.

Ngoài ra, mỗi ngày cần vệ sinh miệng cho trẻ sau khi ăn và tập vận động lưỡi, cho trẻ uống nhiều nước để giúp làm sạch miệng.