Thời gian vừa qua, các bệnh viện ghi nhận nhiều ca trẻ em mắc các bệnh cúm A ở trẻ gia tăng vào mùa hè trong khi đây là bệnh lý thường xuất hiện vào mùa đông xuân. Bên cạnh đó, nhiều dịch bệnh khác như Covid-19, sốt xuất huyết, chân tay miệng cũng khiến nhiều trẻ phải nhập viện.
GS.TS Nguyễn Văn Kính – Phó Chủ tịch thường trực Tổng Hội Y học Việt Nam, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, bệnh truyền nhiễm hiện nay diễn biến phức tạp, không theo mùa. 
Theo GS.TS Kính, trước đây, bệnh cúm thường vào giữa mùa đông, nhưng hiện nay, giữa mùa hè cúm cũng xuất hiện. Đặc biệt, trong giai đoạn Covid -19, trẻ phải cách ly ở nhà, không đi tiêm vắc xin nhắc lại đầy đủ khi mắc bệnh truyền nhiễm nên thường có diễn biến nặng. Đa phần, số ca mắc bệnh truyền nhiễm trở nặng rơi vào trẻ nhỏ dưới 5 tuổi.
GS.TS Nguyễn Văn Kính nói thêm, trong khi các bệnh truyền nhiễm diễn biến phức tạp, tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang là nỗi lo chung của cả thế giới. Tốc độ nghiên cứu và bào chế thuốc kháng sinh thế hệ mới hiện không theo kịp so với mức độ gia tăng của các vi khuẩn kháng thuốc.
Vì vậy tăng cường miễn dịch cho trẻ là giải pháp phòng chống bệnh truyền nhiễm đang gia tăng hiện nay trong đó dinh dưỡng là một trong những yếu tố then chốt.
Danh Mục
Vì Sao Trẻ Thiếu Kẽm, Sắt?
Kẽm và sắt là hai khoáng chất cực kỳ quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ, đặc biệt là trong giai đoạn ăn dặm và tuổi học đường. Thiếu hụt kẽm và sắt có thể xảy ra vì một số lý do sau:
Chế độ ăn thiếu cân đối: Trẻ không ăn đủ các loại thực phẩm giàu kẽm và sắt, như thịt đỏ, hải sản, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, và các thực phẩm giàu vitamin C (giúp tăng hấp thu sắt).
Chế độ ăn thuần chay: Trẻ ăn chay hoặc chỉ ăn thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật có thể gặp khó khăn trong việc hấp thu đủ lượng sắt và kẽm, vì các khoáng chất này trong thực phẩm từ động vật dễ hấp thu hơn.
Hấp thu kém: Một số tình trạng như rối loạn tiêu hóa hoặc bệnh lý về dạ dày có thể làm giảm khả năng hấp thu sắt và kẽm từ thực phẩm.
Mất máu: Trẻ em bị mất máu do các bệnh lý như viêm ruột, loét dạ dày, hoặc trong giai đoạn phát triển, có thể dẫn đến thiếu sắt nghiêm trọng.
2. Dấu Hiệu Nhận Biết Trẻ Thiếu Kẽm, Sắt
Dấu hiệu khi trẻ thiếu sắt:
Mệt mỏi và uể oải: Sắt là thành phần chính trong hemoglobin, giúp vận chuyển oxy đến các mô và cơ quan. Thiếu sắt khiến lượng oxy trong cơ thể giảm, dẫn đến trẻ cảm thấy mệt mỏi, uể oải và không có sức chơi đùa như bình thường.
Khó thở: Nếu thiếu sắt nặng, trẻ có thể cảm thấy khó thở hoặc thở nhanh hơn bình thường khi vận động.
Dấu hiệu khi trẻ thiếu kẽm:
Chậm phát triển và kém ăn: Kẽm là khoáng chất quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển cơ thể và hệ miễn dịch. Trẻ thiếu kẽm có thể bị chậm phát triển, cả về chiều cao và cân nặng, và có thể gặp khó khăn trong việc tăng cân.
Suy giảm hệ miễn dịch: Trẻ thiếu kẽm dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, cảm cúm, ho hoặc viêm đường hô hấp do hệ miễn dịch suy yếu.
Vết thương lâu lành: Một dấu hiệu khác của thiếu kẽm là vết thương lâu lành hoặc dễ bị nhiễm trùng. Kẽm là khoáng chất giúp tăng cường quá trình tái tạo tế bào và chữa lành vết thương.
Tóc rụng và da khô: Thiếu kẽm có thể gây ra các vấn đề về da, như khô da, phát ban, hoặc tóc rụng. Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của da và tóc.
Chậm phát triển trí tuệ: Trẻ thiếu kẽm có thể gặp phải các vấn đề về nhận thức và học hỏi. Các nghiên cứu cho thấy kẽm là yếu tố thiết yếu trong sự phát triển của não bộ.
3. Cải Thiện Tình Trạng Thiếu Kẽm, Sắt Cho Trẻ
Bổ sung thực phẩm giàu sắt và kẽm:
Thực phẩm giàu sắt: Thịt đỏ (bò, cừu), gan, gà, cá, đậu, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh như cải bó xôi, bông cải xanh. Đặc biệt, các thực phẩm giàu vitamin C như cam, bưởi, dâu tây có thể giúp cơ thể hấp thụ sắt từ thực phẩm thực vật hiệu quả hơn.
Thực phẩm giàu kẽm: Các loại thịt như thịt bò, thịt gà, cá, các loại hạt như hạt chia, hạt điều, hạt hướng dương, đậu lăng, ngũ cốc nguyên hạt và sản phẩm từ sữa như phô mai và sữa chua là nguồn cung cấp kẽm rất tốt.
Bổ sung vitamin và khoáng chất:
Sắt bổ sung: Trong trường hợp trẻ không thể nhận đủ sắt từ chế độ ăn uống, bác sĩ có thể khuyên bổ sung sắt bằng các loại thuốc dạng siro hoặc viên nén phù hợp với độ tuổi của trẻ.
Các mẹ có thể tham khảo sắt, kẽm thương hiệu Bearikid. Đều có thành phần là kẽm, sắt amin thế hệ mới nguyên liệu nhập Mỹ, khả năng hấp thu cao mà không gây nóng trong hay táo bón. Đặc biệt là có vị ngon trẻ rất dễ uống.
Cải thiện khả năng hấp thu:
Kết hợp thực phẩm giúp tăng hấp thu: Khi bổ sung sắt, hãy đảm bảo trẻ ăn kèm thực phẩm giàu vitamin C để tăng khả năng hấp thu sắt. Ví dụ, cho trẻ uống nước cam khi ăn các món ăn giàu sắt hoặc ăn trái cây giàu vitamin C sau bữa ăn.
Tránh ăn các thực phẩm cản trở hấp thu sắt: Một số thực phẩm như trà, cà phê hoặc thực phẩm giàu canxi (sữa, phô mai) có thể làm giảm khả năng hấp thu sắt nếu ăn chung.
Khám sức khỏe định kỳ:Đưa trẻ đi khám bác sĩ định kỳ để theo dõi tình trạng thiếu sắt và kẽm, đặc biệt là trong những giai đoạn trẻ đang phát triển mạnh mẽ như tuổi ăn dặm và tuổi học đường.
Thiếu sắt và kẽm có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sự phát triển của trẻ, từ thể chất đến trí tuệ. Do đó, việc nhận biết sớm các dấu hiệu thiếu hụt và thực hiện các biện pháp bổ sung hợp lý là vô cùng quan trọng. Hãy đảm bảo chế độ ăn uống của trẻ được cân đối và đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu để giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, thông minh và có hệ miễn dịch vững vàng. Nếu có nghi ngờ về tình trạng thiếu sắt hay kẽm, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp can thiệp kịp thời.