Việc dạy trẻ tập nhai đúng cách là bước quan trọng trong quá trình phát triển khả năng ăn uống của trẻ. Không chỉ giúp trẻ cải thiện kỹ năng ăn uống, tập nhai còn hỗ trợ sự phát triển cơ hàm, hệ tiêu hóa và tăng cường cảm giác hứng thú với thức ăn.
Tuy nhiên, nhiều cha mẹ thường gặp phải khó khăn khi trẻ chỉ thích nuốt chửng thức ăn hoặc không biết nhai. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các phương pháp dạy trẻ tập nhai và những sai lầm thường gặp mà cha mẹ cần tránh.
Danh Mục
2 suy nghĩ sai lầm khiến trẻ chỉ ăn cháo xay nhuyễn
1. Con chưa có răng thì chưa nhai được
Một sai lầm phổ biến mà nhiều cha mẹ thường gặp phải là cho rằng trẻ chưa mọc răng thì chưa thể nhai được. Thực tế, trẻ có thể học nhai ngay từ khi bắt đầu ăn dặm, mặc dù chưa mọc răng. Lợi và nướu của bé đủ mạnh để nghiền nát thức ăn mềm. Do đó, ngay từ giai đoạn ăn dặm, bạn có thể giới thiệu các loại thực phẩm có kết cấu mềm để trẻ luyện tập kỹ năng nhai.
Một sai lầm phổ biến mà nhiều cha mẹ thường gặp phải là cho rằng trẻ chưa mọc răng thì chưa thể nhai được.
Các loại thực phẩm như cà rốt nấu mềm, khoai tây nghiền, hoặc trái cây mềm là những lựa chọn tốt để giúp trẻ học cách nhai từ sớm mà không cần phụ thuộc vào việc có răng hay không.
2. Cứ phải cháo xay nhuyễn con mới nhai được
Một suy nghĩ sai lầm khác là cho rằng cháo xay nhuyễn sẽ giúp trẻ nhai dễ dàng hơn. Trái lại, việc cho trẻ ăn quá nhiều cháo xay nhuyễn khiến trẻ dễ dàng nuốt chửng mà không cần nhai. Khi thức ăn quá mềm, trẻ không cần phải nghiền nát nó trong miệng, dẫn đến việc không phát triển kỹ năng nhai. Điều này không chỉ làm trẻ lười nhai mà còn có thể khiến trẻ mất hứng thú với ăn uống, gây kén ăn khi chuyển sang thức ăn thô hơn.
Việc ăn mãi thức ăn mềm, nhuyễn cũng khiến trẻ không cảm nhận được kết cấu và hương vị của thức ăn. Điều này có thể làm giảm sự thích thú của trẻ đối với bữa ăn và dẫn đến tình trạng ăn uống kém về sau.
Với trẻ ăn BLW, hướng dẫn tập nhai đúng cách rất quan trọng với trẻ
3. Thói quen ăn uống không hợp lý làm trẻ chậm học nhai
Ngoài việc cho trẻ ăn cháo quá nhuyễn, còn có một số thói quen khác của cha mẹ khiến trẻ chậm phát triển kỹ năng nhai. Những thói quen này bao gồm:
- Cho bé ăn rong: Khi trẻ không ngồi ăn cùng gia đình hoặc không thấy người lớn nhai thức ăn, trẻ sẽ không học được kỹ năng nhai. Bé không có khái niệm về việc nhai thức ăn, dẫn đến thói quen nuốt chửng.
- Không thay đổi cấu trúc thức ăn: Nếu cha mẹ không thường xuyên thay đổi độ thô của thức ăn và cứ mãi cho trẻ ăn thức ăn mềm mịn, trẻ sẽ không có cơ hội rèn luyện kỹ năng nhai.
- Trộn cơm với nước canh: Việc trộn cơm với nước canh hoặc súp khiến cơm trở nên mềm và dễ nuốt, làm cho trẻ không cần phải nhai. Điều này dẫn đến thói quen nuốt chửng thay vì nhai thức ăn.
Hướng dẫn trẻ tập nhai đúng cách, ăn thô dễ dàng
Nếu không phải con đang hóc, nếu ọe thì đây chỉ là phản xạ bình thường của con
Để dạy trẻ tập nhai đúng cách, cha mẹ cần áp dụng những phương pháp cụ thể và khoa học. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết để giúp trẻ học nhai một cách tự nhiên và hiệu quả.
1. Bắt đầu dạy nhai từ khi bé ăn dặm
Ngay từ giai đoạn ăn dặm (thường là từ 6 tháng tuổi), bé đã có thể bắt đầu học cách nhai. Từ 8 đến 10 tháng, nhiều bé đã có thể nhai thức ăn thành thạo, ngay cả khi chưa mọc đủ răng. Điều quan trọng là bạn cần cho trẻ thấy người lớn nhai thức ăn như thế nào để bé bắt chước theo. Khi ăn cùng gia đình, hãy để bé ngồi vào bàn ăn cùng mọi người để trẻ có thể quan sát và học hỏi.
2. Tạo không gian ăn uống riêng biệt cho bé
Hãy tạo cho trẻ một không gian ăn uống riêng và rõ ràng. Khi ngồi vào bàn ăn, mỗi thành viên trong gia đình nên có một bát riêng, kể cả bé. Điều này giúp bé nhận thức được rằng đây là thời gian để ăn uống, đồng thời tạo thói quen tự lập trong bữa ăn. Bé cũng sẽ cảm thấy tự hào khi có bát thức ăn riêng của mình.
3. Làm mẫu cho bé nhai
Một phương pháp hữu hiệu để dạy bé nhai là làm mẫu cho bé thấy cách bạn nhai thức ăn. Trước khi bón cho bé, mẹ nên ăn một miếng thức ăn trước mặt bé và nhai từ từ trong 2-3 phút. Hành động này giúp bé quan sát và hiểu rõ cách nhai. Sau đó, bạn bón thức ăn cho bé và hướng dẫn bé nhai theo cách bạn đã làm. Hãy kiên trì thực hiện điều này mỗi bữa ăn để bé hình thành thói quen nhai.
4. Kết hợp phương pháp ăn dặm tự chỉ huy (BLW)
Phương pháp ăn dặm tự chỉ huy (BLW) là cách tốt để trẻ tự rèn luyện kỹ năng nhai. Trong 10 phút đầu bữa ăn, bạn có thể cho trẻ tự cầm nắm và nhai các món ăn có kết cấu khác nhau như rau củ luộc mềm, bánh mì cắt nhỏ hoặc hoa quả mềm. Sau đó, trong 15 phút tiếp theo, bạn có thể cho bé ăn cháo để đảm bảo bé nhận đủ dinh dưỡng.
Phương pháp này không chỉ giúp bé học cách nhai mà còn phát triển kỹ năng cầm nắm và đưa thức ăn vào miệng. Việc thay đổi kết cấu và kích thước thức ăn cũng giúp trẻ làm quen với nhiều loại thực phẩm khác nhau.
5. Gợi ý những món ăn thú vị giúp bé thích nhai
Để khuyến khích bé thích nhai, bạn có thể giới thiệu những món ăn có màu sắc rực rỡ hoặc hình thù bắt mắt. Những món ăn có kết cấu giòn như bánh mì nướng, cà rốt luộc mềm hay các loại trái cây giòn sẽ thu hút bé hơn và làm bé hứng thú với việc nhai. Những âm thanh “rắc rắc” khi nhai món giòn cũng có thể khiến bé cảm thấy thích thú và muốn nhai nhiều hơn.
Lưu ý khi dạy trẻ tập nhai
Dạy trẻ tập nhai là một quá trình cần sự kiên nhẫn và nhất quán. Điều quan trọng là bạn phải tạo môi trường thoải mái và vui vẻ để bé cảm thấy thích thú với việc ăn uống. Đừng quá lo lắng nếu bé chưa biết nhai ngay lập tức, vì mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau.
Để khuyến khích bé thích nhai, bạn có thể giới thiệu những món ăn có màu sắc rực rỡ hoặc hình thù bắt mắt.
Bạn nên theo dõi tiến trình tập nhai của bé và điều chỉnh phương pháp dạy nhai phù hợp với bé. Nếu sau một thời gian bạn thấy bé vẫn gặp khó khăn trong việc nhai, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn thêm.
Việc dạy trẻ tập nhai không chỉ giúp bé phát triển kỹ năng ăn uống mà còn hỗ trợ sự phát triển toàn diện của cơ hàm, hệ tiêu hóa và kỹ năng vận động tinh. Bằng cách kiên trì, thay đổi cấu trúc thức ăn phù hợp và tạo không gian ăn uống tích cực, cha mẹ sẽ giúp bé yêu học nhai một cách tự nhiên và dễ dàng hơn.
Hãy luôn tạo một bầu không khí vui vẻ trong mỗi bữa ăn và kiên nhẫn với quá trình tập nhai của bé. Kỹ năng nhai là nền tảng quan trọng giúp bé bước vào giai đoạn ăn uống tự lập, vì vậy đừng quên theo dõi và hỗ trợ bé trong suốt hành trình này.
Xem thêm: Chọn phương pháp ăn dặm nào cho con – Ưu nhược điểm các phương pháp ăn dặm