Sốt chỉ là triệu chứng, không phải bệnh, và không phải là trường hợp cấp cứu. Đôi lúc bạn sẽ lo lắng khi nhiệt độ cơ thể của con mình tăng cao. Có rất nhiều cách hạ sốt cho trẻ tại nhà mà mẹ không cần đưa trẻ đến bệnh viện.
Danh Mục
Vì sao trẻ bị sốt?
Sốt thường là đáp ứng của cơ thể với một bệnh nhiễm trùng, thường kéo dài hơn 2 đến 3 ngày. Tuy nhiên, đó lại dấu hiệu tích cực cho thấy cơ thể bé đang chiến đấu chống nhiễm trùng.
3 giai đoạn đặc trưng nhận biết con đang bị sốt
Khi mẹ kiểm tra nhiệt độ tại nách con >37,5 độ C, nghĩa là con đang bị sốt. Ở một số bộ phận khác như trán, miệng, hậu môn có thể cao hơn.
- Sốt tăng: Nhiệt độ bên trong cơ thể cao hơn nhiệt độ môi trường. Trẻ cảm thấy ớn lạnh, rét run, giảm đổ mồ hôi, da khô và nóng.
- Sốt đứng: Tỉ lệ sản nhiệt/thải nhiệt = 1. Cơ thể vẫn còn lạnh nhưng đã đỡ hơn, thân nhiệt vẫn cao, da khô, không đổ mồ hôi và ít đi tiểu.
- Sốt lui: Sản nhiệt giảm, thải nhiệt tăng. Lúc này cơ thể trẻ vã mồ hôi nhiều, tiểu nhiều, nền nhiệt cơ thể hạ xuống, cảm thấy nóng.
Khi nào trẻ sốt mẹ nên đưa trẻ đi khám?
- Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi, có biểu hiện sốt, mẹ đưa trẻ đi bệnh viện ngay. Đối tượng này chuyển biến bệnh rất nhanh và sốt đã là một dấu hiệu nguy hiểm, nên trẻ cần được đi khám càng sớm càng tốt.
- Trẻ có dấu hiệu bất thường: Li bì, mệt mỏi, nôn ói mọi thứ, mất nước, thở rít khi nằm yên hoặc lên cơn co giật.
Cách hạ sốt cho trẻ tại nhà theo hướng dẫn của Viện Nhi Trung Ương
Dùng thuốc hạ sốt nào an toàn cho trẻ?
Có 2 hoạt chất thường dùng hạ sốt cho trẻ là Paracetamol và Ibuprofen. Tuy nhiên, Viện Nhi trung Ương khuyến cáo mẹ chỉ nên Paracetamol nhất, Ibuprofen chỉ nên sử dụng khi có chỉ dẫn của bác sĩ. Mẹ sử dụng paracetamol cho trẻ khi trẻ sốt từ 38,5 độ C – nhiệt độ đo tại nách trở lên. Thực tế ra, nhiều website của Bộ Y tế các nước khác như Pháp, Đức, Mỹ… thì khuyến cáo là trẻ sốt (tức là trên 37,5 độ đo tại nách) và kèm theo mệt mỏi thì đã có thể dùng hạ sốt rồi.
Hai khuyến cáo hạ sốt tại nhà của Việt Nam và của các nước khác gì nhau?
Ở Việt Nam, trẻ cứ trên 38,5 độ là dùng hạ sốt, có thể kể cả lúc đó trẻ vẫn ăn chơi bình thường. Lý do là hạn chế rủi ro chiều tăng lên của sốt, mà cha mẹ không để ý. Còn ở nước Châu Âu, thì dùng đúng theo khuyến cáo chuẩn của thế giới.
Trong mọi trường hợp, chúng tôi khuyên các mẹ:
- Một là, đã sốt và rất mệt thì vẫn có thể dùng cho trẻ để giảm bớt sự mệt mỏi, giúp trẻ ăn được, ngủ được.
- Hai là nếu trẻ sốt 38,5 độ và vẫn sinh hoạt bình thường, mẹ chưa cho bé dùng thuốc hạ sốt theo Viện thì cứ 10 phút phải cặp lại nhiệt độ 1 lần. Đồng thời, cha mẹ theo dõi thật kỹ tình trạng của bé. Nếu cha mẹ không đảm bảo được việc này thì vẫn nên tuân thủ chính xác khuyến cáo của Viện. Tức là, hạ sốt khi nhiệt độ tại nách từ 38,5 độ trở lên.
Liều dùng và dạng thuốc hạ sốt tại nhà cho bé
Liều dùng: 10-15 mg/kg/lần, liều tối đa không quá 60mg/kg/ngày. Mỗi lần bắt buộc cách nhau tối thiểu từ 4 – 6h. Trường hợp bé sốt lại sau 4h, thông thường các bác sĩ sẽ khuyên dùng ibuprofen. Tuy nhiên chúng tôi vẫn khuyến cáo phụ huynh nên đưa trẻ đi khám. Đảm bảo con dùng ibuprofen an toàn thì mới sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ.
Ví dụ về cách tính:
Trẻ 12 tháng nặng 10 kg, dùng hạ sốt hàm lượng 150mg/lần cho trẻ. Ngày dùng 3-4 lần tùy vào nhiệt độ của con.
Dạng thuốc:
Có rất nhiều dạng thuốc Paracetamol dễ sử dụng cho trẻ như: dạng siro, dạng bột hay thuốc đạn đặt hậu môn.
- Dạng bột: Thường có mùi hương thơm của các loại trái cây như cam, chanh, dâu…có vị ngọt rất hợp với sở thích của trẻ. Hàm lượng thông thường là 80mg, 150mg và 250mg
- Dạng siro: Hàm lượng thông dụng là Paracetamol 80mg/5ml, 150mg/5ml hoặc 250mg/5ml.
- Dạng viên đạn (viên hạ sốt đút hậu môn): Loại này thường được sử dụng trong trường hợp trẻ sốt kèm theo nôn nhiều không uống được, sốt cao co giật hay khi trẻ ngủ bố mẹ không muốn đánh thức. 3 hàm lượng thông thường là 80mg, 150mg và 300mg.
Cách hạ sốt cho trẻ tại nhà bằng phương pháp dân gian an toàn, hiệu quả
Rất nhiều bài thuốc được mọi người mách nhau hạ sốt cho trẻ an toàn, hiệu quả. Đặc biệt những nguyên liệu tự nhiên dễ kiếm, có sẵn trong nhà. Mẹ hạn chế dùng thuốc cho con bằng việc áp dụng những mẹo này làm cách hạ sốt cho trẻ tại nhà.
Khoai tây – cách hạ sốt cho trẻ tại nhà không ai ngờ tới
Một củ khoai tây rửa sạch rồi cắt lát mỏng, ngâm trong giấm khoảng 10 phút. Mẹ đắp lên trán cho trẻ và đặt thêm 1 chiếc khăn lên trên. Sau 15 đến 20 phút , mẹ sẽ thấy con hạ sốt rõ rệt.
Hạ sốt cho trẻ tại nhà bằng lá bạc hà
Bạc hà có tính mát, thanh nhiệt nên giúp giải nhiệt, hạ sốt rất nhanh chóng, lại an toàn với trẻ em.
Cho 10 lá bạc hà cho vào một cốc nước nóng, thêm mật ong nếu thích, đợi khoảng 10 phút rồi cho trẻ uống. Mỗi ngày uống 3-4 lần.
Giống như cách làm với gừng, trẻ dưới 1 tuổi mẹ thay mật ong bằng đường phèn.
Mẹ tuyệt đối không áp dụng các cách hạ sốt cho trẻ tại nhà dưới đây, tránh “rước họa vào thân”cho trẻ
Trên mạng xã hội đang rầm rộ các mẹ chia sẻ cách đặt lươn trên lưng có thể hạ sốt cho trẻ. Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, việc đặt lươn lên người trẻ để hạ sốt là hoàn toàn không đúng. Các bác sĩ không hề khuyến cáo, mà đó chỉ là họ ngộ nhận của nhiều bậc cha mẹ.
Khi trẻ đang bị sốt cao chưa rõ nguyên nhân thì các mẹ không nên hạ nhiệt độ cho trẻ bằng cách tắm nước ấm, bởi điều đó không những không hạ được thân nhiệt mà trẻ còn có nguy cơ bị lạnh, dẫn đến viêm phổi.
Lát chanh với muối: chanh tươi có acid cộng với muối mà xát vào làn da mỏng, mềm mại của trẻ rất dễ gây tổn thương cho da, gây viêm nhiễm.
Cách chăm sóc trẻ khi bị sốt tại nhà
- Để trẻ toát mồ hôi: Cho trẻ mặc đồ thoáng mát, không cần đắp chăn cho trẻ. Trẻ toát mồ hôi, cơ thể thải nhiệt, bé mới hạ sốt được.
- Uống thêm nước: Khi sốt, trẻ háo nước, cần bổ sung thêm nước cho trẻ như nước trái cây, hoa quả đều hiệu quả.
- Giữ cho môi trường trong nhà thông thoáng, sạch sẽ và thoải mái: Không khí được lưu thông, có lợi cho việc làm mát cơ thể trẻ..
Khi trẻ bị sốt cần lưu ý tránh những thực phẩm sau:
- Thực phẩm chứa nhiều chất béo như bơ, các loại dầu và các loại thực phẩm chiên rán.
- Trẻ bị sốt không nên ăn thức ăn có lượng carbonhydrat cao như bánh ngọt hoặc bánh quy. Tránh cho bé ăn thực phẩm quá xơ như đậu, ngô và bông cải xanh. Không cho bé ăn thức ăn cay.
Tóm lại
Khi trẻ bị sốt, việc bố mẹ quan tâm nhiều nhất là tìm cách hạ sốt cho con và cần được hướng dẫn cách an toàn. Các cách hạ sốt cho trẻ tại nhà ở trên, các mẹ hãy lưu lại và áp dụng. Nếu trẻ có dấu hiệu bất thường hoặc sốt cao không thuyên giảm, mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay.
Xem thêm: 99/100 mẹ đang dùng thuốc hạ sốt cho con sai cách – Mẹ đã biết?
Cách tăng sức đề kháng cho trẻ khi đi nhà trẻ
