Khi trẻ bị ốm, mẹ thường tìm đến đủ loại thuốc để con uống với mục đích nhanh khỏi bệnh. Thế nhưng mẹ có biết với những trẻ hay ốm, có sức đề kháng kém, tìm đến thực phẩm lại là cách tăng cường miễn dịch tốt nhất mà mẹ nên ưu tiên hàng đầu?
Danh Mục
Thực phẩm giúp tăng cường miễn dịch như thế nào?
Hệ miễn dịch giống như một đội quân giúp bảo vệ cơ thể nghiêm ngặt. Khi có “kẻ địch” xâm nhập là phải phát hiện sớm, phát hiện được càng sớm thì tránh được bệnh càng nhanh. Hai là khi phát hiện xong rồi thì phải “hùng mạnh” mà tiêu diệt chúng. Và thực phẩm chính là nguyên liệu giúp cơ thể phát hiện sớm kẻ địch, cũng là nguyên liệu tạo ra kháng thể để tiêu diệt mầm bệnh.
Thực phẩm gì tốt cho bé tăng cường miễn dịch?
1. Cách tăng cường miễn dịch tốt nhất: Thực phẩm giàu chất chống oxy hoá
Chất chống oxy hóa là gì?
Cách tăng cường miễn dịch tốt nhất chính là sử dụng thực phẩm giàu chất chống oxy hóa. Đây là các chất tự nhiên/ nhân tạo có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm sự tổn hại của tế bào do quá trình oxy hóa nhờ tương tác với các loại hóa chất có hại trong cơ thể được gọi là các gốc tự do . Chế độ ăn uống giàu chất chống oxy hóa làm tăng cường khả năng miễn dịch cho bé.
Một số chất chống oxy hóa mà chúng ta được nghe nhiều nhất là vitamin C và E, β-carotene, lycopene, lutein.. .
Chất chống oxy hóa hoạt động như thế nào?
Chúng ta nên nhớ “mọi sự vật hiện tượng đều có tính nhị nguyên” (tức là tính 2 mặt). Chúng ta duy trì sự sống bằng việc hít oxy thì chúng ta cũng phải trả giá bằng “các gốc tự do” được tạo ra liên tục trong quá trình cơ thể dùng oxy tạo ra năng lượng.
Các gốc tự do chứa các electron đơn lẻ, nếu chúng được kết hợp với một electron khác (chính là các chất chống oxy hóa) thì không còn gây hại cho cơ thể nữa.
Vậy thực phẩm nào giàu chất chống oxy hoá?
Chất chống oxy hóa chứa nhiều trong các rau quả, các loại hạt và một số loại đồ uống. Khả năng chống oxy hóa của từng thực phẩm được đo bằng chỉ số ORAC (tức là khả năng hấp thụ được oxy), hấp thụ được càng nhiều thì thực phẩm đó có nhiều tiềm năng hơn.
– Rau củ có màu trắng-xanh kết hợp sẽ cung cấp Allyl sulphides. Ví dụ như tỏi, hành tây, đoạn gốc hành lá, hẹ, củ cải muối… nên ăn mỗi ngày. Thực phẩm này được chứng minh tốt để điều trị các bệnh hoặc triệu chứng như: cảm lạnh, tuần hoàn máu, chống viêm, khử trùng, xơ cứng động mạch, mệt mỏi, suy nhược, mất ngủ…
– Rau củ quả có màu tím- đỏ. Ví dụ như nho tím, quả cherry, việt quất, thanh long… nên sử dụng 4 ngày/ tuần.
– Rau củ có màu xanh như bông cải xanh, súp lơ xanh, bí đao, cải bắp, cải chíp, rau xanh các loại… ăn 3 ngày/tuần. Hợp chất Sulforaphanes trong những thức ăn này là một hợp chất đầy hứa hẹn với các đặc tính bảo vệ thần kinh có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sự thoái hóa thần kinh.
– Rau củ vàng cam như cam, ngô, bí ngô, cà rốt, đu đủ, quýt … ăn 3 ngày/ tuần.
– Rau củ màu xanh- vàng thường chứa lutein (triển não bộ và mắt của trẻ), zeaxanthin. Ví dụ như măng tây, xà lách, cần tây, cải búp nên dùng 2 ngày/ tuần.
– Rau củ có màu đỏ chứa lycopene (dưa hấu, ớt chuông đỏ, ổi đào cà chua…) 2 bữa/tuần.
(Xem thêm: Giải đáp lí do vì sao trẻ ăn mãi vẫn không lớn nổi?)
2. Cách tăng cường miễn dịch tốt nhất: Thực phẩm chứa lợi khuẩn
Nhiều nghiên cứu đang chỉ ra vai trò của vi sinh vật có lợi (lợi khuẩn) đối với hệ miễn dịch ở trẻ. Đây là lợi ích của vi khuẩn có lợi được nghiên cứu và chứng minh bởi Tổ chức tiêu hóa thế giới. Chính vì thế một trong những cách tăng cường miễn dịch tốt nhất chính là bổ sung lợi khuẩn.
Lợi ích tác động lên chức năng miễn dịch của cơ thể
- Kích thích đại thực bào tăng sự có mặt của các kháng thể (nhờ tác động lên tuyến ức kích thích Lympho và tăng kháng thể IgA tại vị trí mà vi sinh vật được xác định bổ sung (dạ dày, ruột non, hoặc đại tràng …) và trên toàn bộ cơ thể.
- Điều tiết hoạt ứng động cytokine (phân tử báo hiệu, điều hoà tế bào trong phản ứng miễn dịch, kích thích sự di chuyển đến điểm bị bệnh).
- Giảm sự kích ứng, dị ứng với thực phẩm.
Lợi ích không qua cơ chế miễn dịch
- Tiêu hóa thức ăn và cạnh tranh dinh dưỡng với vi khuẩn có hại.
- Điều tiết pH, tạo ra môi trường không thuận lợi cho vi khuẩn có hại .
- Tạo ra chất kháng khuẩn tiêu diệt có hại.
- Làm sạch các gốc tự do.
- Kích thích sản sinh chất dịch nhầy tại biểu mô.
- Nâng cao chức năng hàng rào miễn dịch, hệ nhung mao từ đó tăng hấp thụ dinh dưỡng.
- Cạnh tranh về nơi khu trú với vi khuẩn có hại.
- Điều hòa độc tố do vi khuẩn có hại tiết ra.
Giúp trẻ có cơ hội nhận đủ vi khuẩn có lợi cho đường ruột với khẩu phần có thực phẩm bổ sung men/ cốm vi sinh, sữa chua, sữa nước lên men, đậu tương lên men, pho mát mềm… Tần suất thường 4-5 ngày/ tuần. Mẹ nên chọn loại không đường sẽ tốt cho con.
Kết luận
Các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và chứa nhiều lợi khuẩn chính là cách tăng cường miễn dịch tốt nhất cho cơ thể con người đặc biệt là trẻ nhỏ.
(Xem thêm: Sự thật về lợi khuẩn không phải mẹ nào cũng biết)